Na stronie głównej

 
W takiej perspektywie, można rzec, że postulaty „komunistyczne” są realizowane w codziennej praktyce demokracji burżuazyjnej, jako że są one – zgodnie z twierdzeniem Marksa – związane z poziomem rozwoju ekonomicznego i świadomościowego społeczeństwa. Edukacja obywatelska pozwala obywatelom zrozumieć, czego mogą oczekiwać po swoim państwie. Zaangażowanie obywatelskie w walkę o te prawa legitymuje owe postulaty, co czyni z nich obiektywne wartości demokracji.
 
Pozostaje jeden malutki problem: poziom rozwoju sił wytwórczych i idący za tym poziom cywilizacyjny wraz z tym, co się uważa za normę praw przysługujących obywatelom, jest oparty na podziale wartości dodatkowej wypracowanej przez producentów dóbr materialnych. Tu działa Marksowska reguła, że im wyższa stopa wartości dodatkowej, tym więcej do podziału poza sferą produkcji, czyli – konsumpcja sfery nieprodukcyjnej. Ale to się wiąże z mniejszą częścią przyznaną bezpośredniemu producentowi.
 
We współczesnym społeczeństwie kapitalistycznym, w wyniku przemian i doświadczeń, w wyniku rozwiązań demokratycznych, mamy coraz lepsze narzędzia mogące służyć komunistycznemu w istocie podziałowi bogactwa społecznego. Tak więc komunizm jest osiągalny już dziś. Nota bene, taki komunizm był już osiągalny myślowo już w starożytności.
 
Problem w tym, że pozostaje kwestia bezpośredniego producenta, na którego obiektywnym wyzysku opiera cała konstrukcja. Miarą faktycznie komunistycznego społeczeństwa pozostaje więc nie poziom konsumpcji pozaprodukcyjnej części społeczeństwa, ale stosunek tego społeczeństwa do bezpośredniego wytwórcy. Tak jak miarą społeczeństwa ludzkiego był, tradycyjnie, stosunek do kobiety.
 
Mniej lub bardziej idealny komunizm osiągały elity już od zamierzchłych czasów. Rozwój sił wytwórczych powoduje, że problem bezpośredniego wytwórcy redukuje się liczbowo. Ale pazerność elit żyjących z wyzysku ich pracy nie pozwala na rozwiązanie tego problemu, chociaż wszelkie warunki po temu są już dawno osiągnięte. W tej stawce grupy i warstwy pośrednie niekoniecznie odczuwają swój interes jako wspólny z interesem wyzyskiwanego bezpośredniego wytwórcy. Dopóki da się zwiększać wyzysk bezpośredniego wytwórcy, obiektywny interes wspólny nie dojdzie do głosu.
 
Sprzeczności współczesnego kapitalizmu psują optymistyczny obraz harmonii interesów. W szykującym się konflikcie między rywalizującymi zrzeszeniami narodowych interesów, jakimi są państwa narodowe, ujawnia się ograniczenie tego modelu. Skondensowany konflikt podstawowy w kapitalizmie okazuje się dynamiczną przyczyną wielkiej manifestacji fundamentalnej sprzeczności.
 
Dlatego też prawdziwym wyjaśnieniem historii XX wieku nie jest płaska jak marny dowcip teza o kapitalizmie państwowym, która usiłuje zafałszować marksizm i wymazać ze świadomości podstawowy konflikt interesów w kapitalizmie, ale konsekwentnie rozwijana teoria marksizmu, która dziś ujawnia w pełni swą aktualność polityczną.
 
W imieniu Grupy Samorządności Robotniczej
Ewa Balcerek i Włodek Bratkowski
1 czerwca 2018 r.